Over schrijven. Van de volmaaktheid naar de beperktheid

Wanneer je een boek wilt schrijven, zoals ik dat doe, dan draag je ook een ideaalbeeld in je. Ik kan niet zeggen dat ik iets in mijn hoofd heb wat ik zou willen schrijven. Ik draag iets in mijn hart, wat uitgeschreven wil worden. De moeilijkheid daarbij is dat datgene wat je als thema, als ideaalbeeld in je hart draagt, een omvattend iets is wat je alleen maar te voorschijn kunt brengen in een gedachte-lijn, die pas door de veelheid van gedachten weer dat omvattende kan krijgen.

Ik ervaar wanneer je met schrijven begint altijd weer, dat je telkens op een kruispunt komt waar je moet kiezen welke richting je zult inslaan. Je kunt nu eenmaal niet meerdere richtingen tegelijk ingaan, je zult toch telkens een weg moeten volgen. Dat betekent dat je vele andere mogelijkheden laat liggen en elke niet ingeslagen weg versmalt je mogelijkheid om dat oorspronkelijke ideaalbeeld te benaderen. Dat kun je ervaren als een menselijk onvermogen. Je moet je met het denken in de stroom van de tijd begeven en dat betekent dat je alleen maar in het verloop van die tijdstroom kunt komen tot een benadering van de volledigheid.

Nu ik begonnen ben met korte stukjes te schrijven voor een blog doet dit verschijnsel zich nog eens heel sterk aan mij voor. Ik ben meerdere keren in Parijs geweest. Vroeger liep je dan vanaf de Champs-Élysées naar de Place de l'Etoile, nu loop je van de Champs-Élysées naar de Place Charles de Gaulle... Dat plein heeft nog altijd de vorm van een ster, hoe de naam ook is... Vanuit de Arc de Triomphe lopen zoveel wegen... Dat is de moeilijkheid bij spreken en schrijven: je nadert het plein, maar je moet toch altijd weer een weg kiezen. Zo koos ik bij het omdenken van de samenhang van de gegevens die gebruikt zijn voor de theorie van de evolutie de weg van de voortgaande en de teruglopende tijdstroom, en terwijl ik dat deed beleefde ik heel sterk dat ik datgene wat in de evolutieleer gezien wordt als het ontstaan van de verschillende diersoorten tot aan de mens, ook andersom zou kunnen denken. Ik wil dit thema niet laten liggen. Een volgende  blog zal dus daarover gaan. Daarnaast komen er ook reacties op de gepubliceerde teksten, die weer aanleiding zouden kunnen zijn voor een nieuwe tekst...

In de loop van mijn denkleven heb ik ervaren hoe bekrompen het menselijke denken in feite is (ik sluit mijn eigen oorspronkelijke denken daarbij niet uit). Nogmaals, ik spreek dan niet eens over de inhoud, maar ik spreek over de verkramptheid van de manier waarop we onze begrippen met elkaar verbinden. Is men eenmaal een bepaalde weg ingeslagen, dan wordt die weg het symptoom van de bekrompenheid, want je merkt het niet eens. Je merkt niet dat je in het handhaven van al die meningen de bekrompenheid handhaaft.

Daarom is het voeren van een discussie meestal een nogal hopeloze onderneming. Want het is nu eenmaal kenmerk van het moderne verstand dat het bekrompen is, en vooral ook bekrompen wil zijn.
Na dit intermezzo van bezinning zal ik dan in mijn volgende blog weer proberen om de ontwikkeling van de levende voelende wezens, de dieren en de mens niet te denken vanuit de meest eenvoudige diersoort tot de meest volmaakte, de homo sapiens sapiens, maar zal trachten een op het ontstaan van de mens gerichte ontwikkeling te denken. Die ontwikkeling evolueert dan vanuit het ideaal naar een volmaakt ethisch menselijk wezen.

 
Place Charles de Gaulle, ParisOver schrijven. Van de volmaaktheid naar de beperktheid door Mieke Mosmuller