Dionysius Areopagita

De tweede avond in Zeist was gewijd aan de omvorming van Eros in Agape. Opnieuw wilde ik tot uitdrukking brengen hoe onuitsprekelijk en onverklaarbaar de Liefde is en ik nam de geschriften van Dionysius Areopagita ter hand, om te laten zien dat de Liefde zoiets is als God zelf, die niet te begrijpen is met het gewone verstand en die niet te beschrijven is in de gebruikelijke taal. Van Dionysius Arteopagita wordt gezegd dat hij een rechter op de Areopagus te Athene was, waar hij een rede van de apostel Paulus hoorde. Hij werd zijn leerling. Hij is de leraar geworden van de etherische astronomie, dat is de leer van de negen Hemelse Hierarchien en hij kwam tot een uitleg van de Goddelijke Namen. Maar het diepst ontroerend is zijn mystieke theologie, ook wel negatieve theologie genoemd. Hij voert ons daar mee tot de hoogste begrippen waartoe de mens in staat is en laat ons daar de machteloosheid ervaren om dat nog te overstijgen. God - en daarmee ook de Liefde - is in alles meer dan onze begrippen kunnen vatten.

Pas in de zesde eeuw na Christus werden deze leringen ook werkelijk opgeschreven door een toen levende 'Dionysius', vanuit de mondelinge overlevering en in het besef, dat deze vorm van overdracht ging verdwijnen. Deze schrijver wordt daarom 'Pseudo-Dionysius Areopagita' genoemd.

Citaat uit de mystieke theologie:

‘V. Dat de grond bij uitstek van alle intelligente dingen bij lange na niet de grond is van het intelligente. Weer zeggen we, door op te stijgen: hij is noch ziel, noch geest. Hij heeft noch verbeelding, noch mening, noch verstand, noch rede. Hij is geen taal en geen begrip. Noch wordt hij gezegd noch gedacht. Hij is geen getal en geen orde, noch grootheid noch kleinheid, noch gelijkheid noch ongelijkheid, noch gelijkenis noch ongelijkendheid. Hij staat noch beweegt, noch rust hij. Noch heeft hij macht, noch is hij kracht. Niet is hij licht. Hij leeft, noch leeft hij. Hij is geen realiteit. Hij is niet eeuwig of tijdelijk. Er bestaat geen geestelijke opvatting van hem. Hij is geen kennis en geen waarheid, geen heerschappij of wijsheid. Hij is geen Een en geen Eenheid, geen Godheid en geen Goedheid. Hij is niet de geest zoals wij die kennen, niet het zoonschap, niet het vaderschap. Hij is niet iets van wat wij weten of een andere realiteit is hem bekend. Hij is niet iets dat in het onwerkelijke gebeurt en niets dat in het reële gebeurt. De werkelijkheden kennen hem niet zoals hij is. Hij kent de werkelijkheden niet zoals ze zijn. Er is geen begrip van hem, geen naam, geen kennis. Hij is geen duisternis en geen licht, noch dwaling noch waar. Er is geen enkele bevestiging en geen enkele ontkenning van hem, maar door verklaringen en ontkenningen te doen van wat na hem komt, bevestigen noch ontkennen wij hem. Want het is zowel zo dat de allesomvattende en enige oorzaak van alles voorbij elke bevestiging is, als dat de allesoverheersende oorzaak, die absoluut losstaat van alles en die voorbij alle heelheid is, voorbij alle ontkenningen is.’

Dionysius Areopagita door Mieke Mosmuller