Kosmisch DNA

Deel 3 van de voordracht in Arnhem op 20 november 2018.

Toen ik met de voorbereidingen hiervoor bezig was en op zoek was naar gegevens over het DNA toen kwam bij mij de herinnering op aan middeleeuwse occulte filosofie. Dat hebben we natuurlijk achter ons gelaten, dat moeten we ook. Maar door Rudolf Steiner weten we dat we daar doorheen moeten, we moeten er ook niet in verdwaald raken, maar dat we er wel doorheen moeten en dat we op een gegeven moment min of meer dankzij datgene wat we in deze wetenschap, waar we nu in leven vinden, dat we aan de hand daarvan eigenlijk weer terug moeten vinden die occulte natuurkunde.

Een van de interessante schrijvers op dat gebied is Agrippa von Nettesheim. Hij heeft een boek geschreven De occulta philosophia. Maar het is een boek over niet alleen filosofie, maar echt ook over de natuurleer en als illustratie wil ik nu een klein hoofdstukje daaruit voorlezen. Hij spreekt dan over de verschillende elementen. We hebben als moderne mens een periodiek systeem der elementen, in de scheikunde. Daarin vinden we de vaste stoffen, de vloeibare stoffen, de gassen, naar hun atoomnummer geloof ik terug. Rudolf Steiner zegt in zijn cursus die de titel draagt Das Initiatenbewusstsein, dat de elementen van het periodieke systeem de occulte onderzoeker net zoveel interesseren als de miljonair het kleine geld.

Wanneer je hier in die oude fysiologie, filosofie, natuurkunde, in de occulte chemie gaat lezen, dan zie je dus ook dat het eigenlijk vooral vier elementen zijn en niet die grote aantallen van het periodiek systeem. Hier beperkt de onderzoeker zich tot vier elementen en dat is ook duizelingwekkend. Want we kennen die elementen op aarde als het element vast, aarde, dan vloeibaar, water, dan gasvormig, de lucht en dan het vuur, de warmte. En in de occulte fysiologie bestaat er ook een soort periodiek systeem en dat bevindt zich in de macrokosmos als de vaste sterren, als de dierenriem. Daar vind je vier stoffen die te maken hebben met aarde, water, lucht en vuur. Dat vormt een kruis in de klok zou je kunnen zeggen van de 12 tekens. Het aardeteken is de schorpioen of de adelaar, het lucht teken is de stier, het levensteken is de Waterman en het vuursteken, de waterstof is de Leeuw. Je ziet dan dus eigenlijk een twaalfheid met daarin een kruis en de punten van dat kruis, die vier, dat zijn op aarde bekende stoffen. De stof die hoort bij de schorpioen is de aardestof, is de koolstof. De stof die hoort bij de Waterman, het leven, is zuurstof; de stof die hoort bij de Leeuw is het vuurteken, dat is de waterstof en bij de stier hoort de stikstof, de lucht.

Dan hebben we dus, als je dan ze toch met de letters uit het periodiek systeem wilt benoemen, dan hebben we koolstof C, waterstof H, zuurstof O, en stikstof N. En daarmee hebben we de basis van de organische scheikunde. Het DNA bevat dan nog fosfor en dat staat iets excentrisch, dat staat namelijk in het teken van de kreeft. We hebben dan het DNA eigenlijk in de grondelementen ook in de dierenriem gegeven, namelijk in de combinaties van de Adelaar, de Schorpioen, de Waterman, de Leeuw, en de Stier met die zijdelingse afwijking zou ik willen zeggen van het kruis in het fosfor, dat bij de kreeft hoort.

Het DNA bestaat uit het desoxyribonucleïne, d.w.z. een koolstofring met zuurstof en zijtakken met fosfor, en tevens een zijtak met de base, de een na de ander verbonden met de koolstofringen. De basen dragen stikstof en zijn verbonden met waterstof. Zie figuur.

Als we het zo zouden kunnen bekijken dat je datgene wat in de kosmische constellatie die vijf punten zijn die de stoffen vormen van het DNA, dan word je daar ook duizelig van. Dat is iets duizelingwekkends, want je krijgt er toch een vermoeden van dat in het DNA, in de celkern van de mens en van alle levende wezens, dat daar een kosmische constellatie leeft en die heeft natuurlijk niet precies die structuur die, misschien ook wel, maar die heeft niet alleen maar die structuur. Interessant is natuurlijk wel dat het een dubbele helix is waarbij je dan toch eigenlijk ook weer niet kunt ontkomen aan het beeld van de Mercurius staf. De staf met die slingers er omheen, zo ziet het DNA-molecuul er in zekere zin ook uit en zo kun je natuurlijk nog meer correspondenties vinden, maar de stofsamenstelling is in occulte zin, in macrokosmische zin op zich al duizelingwekkend.

En als we dan van die vier elementen uitgaan dan zet deze Agrippa von Nettesheim het volgende:

‘Naar de vier eenvoudige elementen volgen de daar uit samengestelde vier soorten van de volmaakte natuurlichamen, namelijk stenen, de metalen, de planten en de dieren. Hoewel om tot een schepping van de afzonderlijke objecten te komen, alle elementen met elkaar in verbinding treden, is het toch zo dat elk daarvan een eigen voorkeur voor een element heeft. Alle stenen zijn aards, van nature zwaar en zinken naar de bodem. Ze vormen een zo droge massa dat ze niet kunnen worden gesmolten. De metalen zijn waterig en te smelten. Zij zijn altijd zoals de natuurkundige toegeven en wat de alchemisten uit ervaring weten geschapen uit taai water of uit waterig kwikzilver. De planten harmoniseren zo met de lucht dat ze slechts onder de vrije hemel groeien en gedijen. Het vuur is in de dieren zo verwant dat na het uitblussen daarvan ze onmiddellijk sterven.

Elk van deze soorten onderscheiden zich naar de graden van de elementen. Onder de stenen zijn er die ondoorzichtig zijn en zwaar aards. Waterige zijn er, die doorzichtig zijn en die zich ook uit het water gevormd hebben als het kristal Beryl en de parels. Luchtvormige die op het water zwemmen en sponsachtig zijn, zoals de spons, dat zijn eveneens waterige mineralen. Dan zijn er vurige, waar uit vuur wordt gewonnen en die soms ook in het vuur worden opgelost of die voor het vuur geschapen zijn, zoals de meteoorsteen, de vuursteen en het asbest.’

Zo gaat dat door, bladzijde na bladzijde. Ik weet niet of u dat ook hebt, maar als je zoiets leest dan krijg een geweldig verlangen om dat meditatief te verdiepen, zodat je dat wat eigenlijk wel voor de hand ligt –, maar zo denken we niet meer – om daar weer voeling mee te krijgen.

Deze Agrippa von Nettesheim beschrijft ook hoe alle vaste stoffen die op aarde vast zijn in de kosmos steeds meer dun worden en uiteindelijk vervluchtigen, om hoog in de hemel bij de vaste sterren hun eigenlijke onzichtbare, tenminste voor aardse ogen onzichtbare - oer wezen te hebben. Dus op aarde de substantie, steeds vluchtiger, uiteindelijk luchtachtig in het gebied van de planeten en bij de vaste sterren in hun oervorm aanwezig, maar dan als oeressentie.

Zo kun je omgekeerd denken dat koolstof, waterstof, zuurstof, stikstof, fosfor in het gebied van de vaste sterren hun essentie hebben en dat daar hun ware wezen, de oervorm van hun zijn is en dat op aarde daar verdichtingen van bestaan. En je krijgt een vermoeden van een kosmische muziek, die met al deze verschillende tonen zou kunnen worden gespeeld, waardoor je een DNA zou kunnen horen.

En zo kom je in een soort poëtische stemming met betrekking tot iets wat in het gewone leven nuchtere betekenis heeft, namelijk dat je met DNA bijvoorbeeld een bepaalde misdadiger kunt identificeren.

Dan komt natuurlijk de vraag: Wat is het dan nou eigenlijk, dat DNA en in hoeverre bepaalt het DNA de mens, of is het zo dat de mens het DNA bepaalt? Dat is natuurlijk toch wel een heel grote vraag en zal niet definitief kunnen worden beantwoord.

Wanneer je de geschiedenis van de menselijke ontwikkeling bij Rudolf Steiner leest en dan bedoel ik de geschiedenis na Christus dan wordt door hem beschreven dat er een ontwikkeling is van het kenvermogen van de mens zo, dat de mens steeds meer en meer datgene wat vroeger kosmische kennis was, dat hij dat steeds weer zelf leert hanteren. Dat moet ook zo gaan, maar uiteraard is de mens niet zo hoogbegaafd als de engelen, de aartsengelen en nog hoger die ook een soort van denkwereld hebben. Als je ons onhandig ziet worstelen met het vinden van waarheid over bepaalde dingen, als je ons bezig ziet in de natuurwetenschap, dan kun je aan de ene kant zeggen dat het grandioze is wat er ontdekt wordt en begrepen, dat is ook zo, aan de andere kant is het natuurlijk stucwerk van het verstand.

(Wikipedia DNA)