Hoe wordt ons oordeelsvermogen in een bepaalde richting, niet gedwongen, maar heel zacht bewogen, waardoor je over het algemeen geleidelijk aan in heel andere gedachtenvormen komt. In mijn gesprekken met Toon Hermans zei hij, toen al, begin jaren negentig, ‘elke dag een beetje’. Als je mensen wil veranderen in hun opvattingen, dan moet je ze elke dag een beetje geven. Zo dat ze het niet merken, dat ze niet het gevoel krijgen ‘ja maar dit is echt belachelijk’. Als je het heel voorzichtig doet, dan kun je het grootste deel van de mensen ertoe brengen om echt andere meningen en oordelen te gaan vormen. Ja we hebben in de tijd dat corona zo prominent onder ons aanwezig was heel veel gelegenheid gehad om naar aanleiding daarvan allerlei zaken te bespreken, dat is voorlopig in een luwte gekomen, misschien ook wel voorgoed. Op zich is het natuurlijk ook wel zo dat een epidemisch gebeuren altijd toch ook begrensd is, dus ja, je zou kunnen hopen dat na een periode van twee jaar werkelijk een eind komt aan zo’n epidemie, pandemie als je wil, dat is tenslotte in het verleden vaker het geval geweest. Maar dan zou je kunnen zeggen: nou goed, dan hebben we nu een rustigere fase. Dat bleek al gauw niet het geval te zijn, omdat er een oorlog uitbrak tussen Rusland en Oekraïne, waar alle aandacht door werd opgeëist en nog steeds is dat natuurlijk toch dagelijks nieuws dat je in de media voorgeschoteld krijgt. Dan is de vraag: wat is nu eigenlijk aan het gebeuren in de wereld? En ik moest denken, toen ik me daarop aan het bezinnen was, aan verschillende dingen. In de eerste plaats is er in mei, opnieuw, na een lange pauze een fysieke bijeenkomst geweest in Davos, waar het World Economic Forum de elite van de wereld heeft ontvangen. Ik moet dan altijd - zeg ik even tussen haakjes - denken aan wat in de Bijbel staat, waar tot de elite gesproken wordt en gezegd wordt: U hebt uw beloning reeds gehad, in het rijk der Hemelen ziet het er heel anders uit, maar goed dat even tussen haakjes. De elite wordt dan in Davos ontvangen en daar wordt een heel programma besproken. Dat is iets wat dus recent is gebeurd, en toen moest ik ook denken aan een video die ik gezien heb in de tijd dat corona zo heftig aanwezig was en je als levende mens in deze wereld toch echt behoefte hebt aan punten van troost. En die ga je dan zoeken, en zo was er op een gegeven moment een video, een interview, met een Amerikaanse vrouw die waarschuwt voor een bepaalde gang van zaken die op gang gekomen is naar aanleiding van de agenda 21 van de Verenigde Naties - die agenda, bestaat al sinds het eind van de 20e eeuw, dus eigenlijk de blik op de 21e eeuw, heeft ertoe geleid dat er een soort van programma geconcipieerd is van punten die in de 21e eeuw van belang zijn en die ook eigenlijk gerealiseerd zouden moeten worden. Daar hebben ik geloof alle landen in de wereld een handtekening onder gezet, onder dat programma. En als het ze niet allemaal zijn dan zijn het maar twee of drie uitzonderingen. Dus die, dat programma is eigenlijk aangeboden aan alle regeringen en de regeringen hebben daar ja tegen gezegd. En zo’n handtekening betekent natuurlijk niet alleen dat je op papier, dat je daar met inkt wat onder zet, maar dat betekent ook dat je je verbindt. Dat er dus een verbondenheid is tussen de verschillende landen in de wereld en de Verenigde Naties met die agenda. En deze Amerikaanse vrouw, ze heet Rosa Koire, heeft al in 2011 een boek gepubliceerd met een buitengewoon interessante waarschuwing daarin, voor deze agenda. En ik had dat interview gezien en dat had mijn interesse gewekt en ik heb dat boek meteen besteld, het heet ‘Behind the green mask’, en ik heb het in een ruk uitgelezen omdat het niet eens zo is dat er zoveel nieuws in staat, het is eerder omgekeerd, je ziet al het bekende, je leest over alle mogelijke bekende situaties en je begint te zien dat die in een bepaalde agenda thuishoren. Zo hebben wij bijvoorbeeld in het dorp waar wij wonen een plein, niet heel groot, een dorpsplein, en daaromheen is nieuwbouw en die nieuwbouw bestaat eruit dat er op de begane grond winkels zijn en dat daarboven appartementen zijn. Nou deze Rosa Koire beschrijft hoe zij als vakvrouw, ze zat in de makelaardij, in haar woonplaats Santa Rosa te maken kreeg met merkwaardige plannen van omvorming van de ruimtelijke ordening in die stad, en omdat dat ook betrekking had op een gebouw waar zij zelf eigenaar van was is ze daarin gesprongen, dus eigenlijk verder ook niet wetend waar ze aan begon, en toen heeft ze geweten waar ze aan was begonnen! Want ze beschrijft dat dan, hoe ze eerst nog tamelijk naïef deelneemt aan gemeentelijke bijeenkomsten en hoe dan langzamerhand duidelijk wordt dat daar een bepaalde politiek wordt gevolgd en dat die zo wordt gevolgd dat je eigenlijk maar beter kunt instemmen, want als je dat niet doet dan breekt er een psychologische oorlog uit tegen jou. Dan betekent dat dat je eruit ligt in de groep, en dat wordt heel heftig ervaren en dat had zij natuurlijk ook. En ik denk, als je het zo leest, de meeste mensen trekken zich dan terug en denken: nou ja laat maar, ik ga daar niet meer heen en ze doen maar wat ze willen, maar ik doe er niet meer aan mee. Maar zij niet, zij is eigenlijk een activiste geworden en heeft de gevechten tot in het uiterste uitgevochten en heeft dus eigenlijk tijdens die processen meegemaakt wat je dan allemaal te beleven krijgt, en ze heeft ook de techniek beschreven die dus psychologisch gebruikt wordt bij vergaderingen van de gemeente bijvoorbeeld. Dat kun je dus ook opzoeken, dat heeft een bepaalde naam, dat heet de Delphi techniek, en als je dat dan gaat lezen dan denk je, ja nou ja, je kent het allemaal, het is niet alleen bij gemeentes zo, je herkent het als je als mens hebt deelgenomen aan bepaalde georganiseerde groeperingen, dan ken je die processen uit eigen ervaring. Maar zij beschrijft het zo vergaand, dat je daar op een gegeven moment je ogen van open gaan. Dus ik zou echt iedereen willen aanraden om dat eens te lezen en wat daar dan heel sterk de kern is, is dat in die agenda 21 eigenlijk een hele reeks van idealen worden gegeven waar geen mens tegen kan zijn. Wanneer je het hebt over meer groen en bescherming van het klimaat en het bestrijden van discriminatie en het bestrijden van discriminatie van homofilie bijvoorbeeld, dat soort dingen, dan zullen de meeste mensen daarbij zeker ja knikken en zeggen: het is zeker goed dat het zo gaat en ook het bestrijden van de armoede in de wereld, het verzekeren dat ieder mens een woning kan hebben, zelfs kan kopen, al die dingen die lees je en dan zeg je: mooi, dat ze dat zo oppakken en in de 21e eeuw willen gaan proberen te realiseren. En zij laat dan eigenlijk zien dat de problemen die daar worden aangekaart, dat die natuurlijk echt wel reëel zijn, maar dat de wijze waarop die dan worden opgelost, of worden aangepakt, dat daar eigenlijk het probleem ligt. Dat is dus iets wat we in de corona pandemie nog eens een keer hebben mogen beleven, hoe je daar natuurlijk toch wel met een in zekere zin echt probleem te maken hebt, maar hoe dan de oplossing van dat probleem eigenlijk het eigenlijke probleem is. En dat is dan die agenda 21, maar er is nu een vernieuwing van die agenda, en die heet agenda 2030. En dat heeft allemaal helemaal niets met complottheorieën of wat dan ook te maken, want je kunt het zo vinden, je kunt die hele agenda op internet vinden en zien dat het de agenda van de Verenigde Naties is en dat die door vrijwel of alle landen in de wereld wordt onderschreven en dat we dus te maken hebben met een wereldwijde agenda die voor 2030 zou moeten zijn gerealiseerd. En dat zijn 17 doelen. En het leek me niet verkeerd om daar de komende keren eens naar te kijken zodat we in de eerste plaats weten wat die doelen zijn, weten dat ze, je zal ze over het algemeen ook wel echt omarmen, maar de manier waarop ze gerealiseerd worden en de achtergronden die achter die doelen liggen die moeten we natuurlijk toch leren kennen. En dan zie je dat in 2019 er een verdrag is gesloten tussen het World Economic Forum en de Verenigde Naties om een bepaald doel van onder andere duurzaamheid te realiseren. Nou ja, ik heb dat boek gelezen en nogmaals, ik heb helemaal niet het gevoel gehad dat daar nieuwe dingen in stonden, maar voortdurend de indruk gehad: dit is eigenlijk wat je voortdurend tegenkomt, zowel in het groepsleven, in het gemeentelijke leven, in het regeringsleven, in het leven van bepaalde instanties, als ook in je eigen bestaan, maar dan probeer je natuurlijk zelf niet er zo mee om te gaan, maar je wordt erin mee geconfronteerd, dat is onvermijdelijk en je zegt dan tegen jezelf: ja, dat weet ik, dat het allemaal zo is, maar ik heb geen verband daarin gezien. En dat begin je dan wel te zien. En daar zou ik in een aantal video’s op in willen gaan, dat we eens kijken waar worden we nou eigenlijk voortdurend mee belaagd in de media en hoe wordt ons oordeelsvermogen in een bepaalde richting, niet gedwongen, maar heel zacht bewogen, waardoor je over het algemeen geleidelijk aan in heel andere gedachtenvormen komt. In mijn gesprekken met Toon Hermans zei hij, toen al, begin jaren negentig, ‘elke dag een beetje’. Als je mensen wil veranderen in hun opvattingen, dan moet je ze elke dag een beetje geven. Zo dat ze het niet merken, dat ze niet het gevoel krijgen ‘ja maar dit is echt belachelijk’. Als je het heel voorzichtig doet, dan kun je het grootste deel van de mensen ertoe brengen om echt andere meningen en oordelen te gaan vormen. En dat is een bepaalde techniek en daar zijn we, ja nou ik wil niet zeggen slachtoffer, want dat hoef je helemaal niet te zijn, maar daar zijn we wel object van en ik geloof dat het heel hard nodig is, dat we in de zelfkennis bewust worden dat we daar object van zijn, hoe dat gedaan wordt en dat we steeds sterker en sterker worden in het zelf vormen van mening en oordeel. En dan niet maar raak natuurlijk, niet op grond van wat je toch al altijd voelde, maar op grond van datgene wat de feiten jou echt te zeggen hebben. Ik heb daar inmiddels twee boekjes over geschreven, het eerste is Leer Denken! waarin ik geprobeerd heb om door oefeningen een bewustzijn te wekken van hoe je dat eigenlijk doet, het vormen van meningen en oordelen, en in het tweede boekje, dat nu net verschenen is, onder de titel Leer Voelen! heb ik geprobeerd dat verder te verdiepen doordat je met behulp van ook weer oefeningen in jezelf kunt gaan constateren hoe jouw gevoelsleven in eerste instantie de feiten kleurt, hoe die feiten ook van buitenaf al gekleurd zijn, hoe je dan dus een heel merkwaardig palet van mengkleuren krijgt, maar hoe je dus in feite dus zover moet komen dat je de kleur van de eigen mening en oordeel leert erbuiten te houden, zodat je vol ontvankelijk wordt voor wat de feiten je eigenlijk te zeggen hebben. Ik heb de grootste bewondering voor deze Amerikaanse vrouw, die doorgegaan is met ervaren wat er gebeurt als je je verzet. En ja ze is er nog steeds en ze is nog steeds in verzet en ik denk dat we daar niet mee moeten beginnen, met verzet, maar dat we moeten beginnen met te ervaren hoe wij als mensen gemanipuleerd worden in de vorming van mening en oordeel.
Meningen en oordelen: hoe ze beïnvloed worden en hoe we ze kunnen beschermen door Mieke Mosmuller