Wijsheid en vakmanschap

door

Mieke Mosmuller

10-09-2014 6 commentaren Print!

De mens is een wonderbaarlijk schepsel. Wij zijn niet alleen in staat om te denken, om kennis te vergaren en wijsheid te ontwikkelen. We zijn eveneens begaafd met mogelijkheden om vaardigheden te ontwikkelen. In het dierenrijk zien we ook vaardigheden, deze zijn aangeboren en ze zijn instinctief. Een bij heeft schitterende instinctieve vaardigheden, bijen behoeven niet te leren, ze worden ermee geboren en ze hebben het niet nodig om te weten wat ze doen, om dat perfect te kunnen doen.

Vaardigheden bij de mens zijn veel meer universeel, ze zijn er als aanleg om een bepaald vakmanschap te ontwikkelen. Een concertviolist is geboren met een aanleg om viool te spelen. Maar hij of zij zou ook oud kunnen worden zonder ooit deze concertviolist te zijn geworden. De aanleg moet worden ontwikkeld in het leven, door harde studie en oefening. Een bij hoeft niet te oefenen.

Een kleermaker heeft eveneens zijn aangeboren talenten, maar ook hij moet dit talent ontwikkelen tot een vaardigheid, tot vakmanschap. Hoe meer hij ernaar streeft perfecte kleren te maken, des te meer wordt hij tot een vaardige kleermaker. De aanleg moet getraind worden totdat het vakmanschap wordt, totdat het talent macht heeft gekregen over de handen, de vingers, de ledematen. Dat is een heel interessant thema om over na te denken.

De mens is geboren om vaardigheden te ontwikkelen, vakmanschap dat ver uitgaat boven wat de hersenen doen, want vaardigheden strekken zich uit tot in de ledematen en de handen worden als het ware 'vol van brein', 'vol van bewustzijn'. Is dat niet een geweldige bewustwording? In zekere zin zou je kunnen zeggen dat vaardigheid meer is dan kennis. Zo zouden we bijvoorbeeld met verwondering kunnen kijken naar een metselaar die een bijzondere kennis van het materiaal heeft dat hij gebruikt en bij wie deze kennis reikt tot in zijn handen, zijn vingers.

Een oer-geschiedenis over de tegenstelling wijsheid en praktische vaardigheid is de tempellegende. In deze legende wordt verteld over het bouwen van de tempel van Salomo. Salomo, de wijze koning, had de vaardigheden van Hiram nodig om deze tempel te kunnen bouwen. In de legende wordt de oer-jaloezie van de wijze mens op de mens met vakmanschap verteld. Wat 'Prometheus aan de mens gebracht heeft' lijkt in Hiram geïncorporeerd: het is de vaardigheid om de krachten van de elementen meester te worden, de krachten van aarde, water, lucht en vuur.

Salomo, met heel zijn wijsheid, is niet in staat om een tempel te bouwen. De koningin van Sheba komt aan en: 'de koning was betoverd door haar schoonheid. In korte tijd bood hij haar zijn hand, die de koningin, die blij is dit trotse hart te hebben overwonnen, aannam Maar bij het opnieuw bezoeken van de tempel vroeg ze herhaaldelijk om de architect te zien die zulke wonderbaarlijke dingen tot stand had gebracht. Salomo stelde het zo lang mogelijk uit om Hiram Abiff aan de koningin voor te stellen, maar tenslotte moest hij wel. De mysterieuze kunstenaar werd voor haar geleid en hij wierp een blik op de koningin, die heel haar hart doordrong. Nadat ze haar beheersing had teruggevonden stelde ze hem vragen en beschermde hem tegen de boze wil en de opkomende jaloezie van de koning. Toen ze de talloze arbeiders wilde zien die aan de tempel hadden gewerkt protesteerde Salomo dat het onmogelijk was om ze allemaal tegelijk te verzamelen. Maar Hiram die op een steen sprong om beter gezien kunnen worden, beschreef met zijn rechterhand in de lucht het symbolische Tau-teken en onmiddellijk haastten de mannen zich van alle kanten van het werk naar de aanwezigheid van hun meester. De koningin verwonderde zich hierover diep en heimelijk had ze spijt van de belofte die ze aan de koning had gegeven, want ze voelde dat ze verliefd was geworden op de machtige architect.'*

In dit beeld wordt het duidelijk hoe grandioos vaardigheden kunnen zijn, hoe deze ver uit kunnen gaan boven de wijsheid en de schoonheid en hoe dit jaloezie en nijd kan veroorzaken.

Paradijsdeuren van de dom in Florence, de aankomst van de koningin van Sheba.

* Voor de gehele tekst (in het Duits) zie:
http://tempellegende.wikispaces.com/Legende+4+nov,
http://tempellegende.wikispaces.com/Bij+Heckethorn,
http://tempellegende.wikispaces.com/Bij+Gerard+de+Nerval

Om te luisteren naar de grandeur van de aankomst van de koningin van Sheba (G.F. Händel): https://www.youtube.com/watch?v=zfxKt6fJzpA

Wijsheid en vakmanschap door Mieke Mosmuller

Commentaren

Van Sina Jante @ 10-09-2014 15:17:51

Ist die "Weisheit des Göttlichen" denn nicht ebenso wie der hier geschilderte "Sachverstand" erst im, mit und durch die Menschen aus deren geistigen, seelischen und köperlichen Anlagen bzw. aus ihren ursprünglichen Qualitäten zu entwickeln? Der Mensch und das menschliche Leben dienen meines Erachtens eben genau dem Ent-Wickeln der als Samen des Göttlichen angelegten Qualitäten, um diese Qualitäten Stufe um Stufe zu erheben. Und alle Bereiche im Verein sind nur gemeinsam "Weise". König Salomo, die Königin von Saba und Hiram sind nichts anderes als Metaphern für die heilige Dreifalt. Die findet sich in jedem. In sich kann die jeder einen und einigen. Dann erübrigen sich "Eifersucht" und "Neid" - bzw. hat es sie nie gegeben. Die Königin liebt jeden! Man könnte auch sagen: Hiram steht für das entwickelte Bewusstsein, das baut das Haus (den Körper), in welchem König (Geist) und Königin (Seele) glücklich leben. Eines von denen geht nicht gesund weiter und wird nie wirklich weise ohne die anderen beiden. :-) Oder so ähnlich ... Macht es einfacher. Die 7 Tage der Chymischen Hochzeit ... :-) Liebende Grüße!

Van Mieke Mosmuller @ 13-09-2014 16:22:16

Ja, die Tempellegende ist sicher eine imaginative Schilderung und reicht weit wenn man die Selbsterkenntnis in ihr sucht. Aber man muss sie auch als eine Tatsache anschauen, mit wirklichen Personen, die Urbilder in der Entwicklung der Menschheit sind, worin wir sehen können wie die Menschen einander bekämpfen können. Und Rudolf Steiner hat dann gezeigt, wie die Gegensätze sich erst in Christus lösen können. Liebe Grüsse, Mieke

Van Marie Anne Paepe @ 12-09-2014 02:51:42

Na het beluisteren van deze prachtige muziek van Händel even een bedenking naar aanleiding van een Perzische tekening die Bilqis (de koningin van Sheba) met de hop, de boodschapper van koning Salomo, voorstelt. Het plaatsen van een foto in dit commentaar mislukte. Volgens de qor'ân schrijft koning Salomo de koningin van Sheba een dreigbrief als de hop hem over haar ontzaglijke troon en aanbidding van de zon vertelt. Zij overlegt met haar 'raad van voornaamsten' hoe te reageren. De raad wil het leger inzetten. Zij besluit dat niet te doen en zendt Salomo een geschenk. In de tussentijd wacht ze gewoon af. Salomo stuurt haar zijn delegatie met het antwoord dat hij iets veel kostbaarder bezit, namelijk wat God hem heeft gegeven. Zij reist naar hem, haar troon is er al, en zij geeft zich over aan God. Volgens de tempellegende wordt de koningin in een oogopslag verliefd op Hiram, de tempelbouwer. Salomo is vreselijk jaloers. Als Hiram na sabotage er toch in slaagt om de bronzen zee te gieten, laat Salomo (Abel) Hiram (Kaïn) doden. Zien we hierin het joodse 'oog om oog, tand om tand' principe ? Ergens las ik dat Hiram geen jood was. Blijkbaar kwam hij uit Tyros, een Fenicische havenstad aan de Middellandse Zee. En misschien is het wel zo dat hij als vertegenwoordiger van de westerse stroming (techniek, kunst) een beslissende ontmoeting met de vertegenwoordigster van de oosterse stroming mislopen heeft. De koningin van Sheba bezat een heel oude wijsheid, nog ouder dan die van koning Salomo - ze was een magiër, en ik zou zelfs durven zeggen een 'manicheëer' avant la lettre, gezien haar reactie op zijn dreigementen (zie het verhaal in de qor'ân). Betekent in de mensheidsgeschiedenis de afgesprongen relatie tussen Hiram en de koningin van Sheba een gemiste kans voor een samengaan van oost en west, een harmonisch samengaan van vakmanschap en wijsheid ? Nachtelijke vragen ...

Van Mieke Mosmuller @ 13-09-2014 17:12:05

Ja, dat is interessant wat je schrijft. Dit lijkt meer een feitelijk historische vertelling, tegenover de tempellegende die meer een imaginatief karakter heeft. Rudolf Steiner heeft in de 'Letzte Ansprache' van 28 september 1924 de helft van het harmonische samengaan in Christus van deze twee stromingen nog kunnen vertellen. De andere helft is alleen als herinnering van Dr. Noll overgeleverd. In het tijdschrift 'Der Europäer' heb ik in een artikel hierover geschreven: http://www.perseus.ch/PDF-Dateien/Mosmuller_0209.pdf

Van Marie Anne Paepe @ 14-09-2014 01:37:05

Lieve Mieke, onmiddellijk heb ik je artikel opgezocht en gelezen. Het is werkelijk keigoed ! Maar mij gaat het nu eigenlijk om de bijzondere plek tussen van de koningin van Sheba tussen Salomo en Hiram. Sheba of Saba is het land van de Phoenix, de vuurvogel, die symbool staat voor de opstanding uit de dood. In Jeruzalem schouwde Bilqis (Balkis) in de balk die over de Kedron (beek) lag het kruis dat Christus eeuwen later zou dragen. Volgens W.F. Veltman zijn er in 'Saba' stenen met het graalsymbool (de maansikkel die de zon draagt) gevonden. Zij was ingewijd in de vuurmysteriën en beschermde Hiram magisch toen hij zich in de vuurzee stortte om in het midden van de aarde Tubal-Kaïn te ontmoeten die hem verder hielp, waar hij de hamer (TAU) en de gouden driehoek ontving om de bronzen zee te herstellen, om de tempel te bouwen ! Nadien werd de liefde tussen Hiram en Bilqis openbaar. Sarahil, Bilqis' min, riep uit dat de voorspelling was uitgekomen (de Sabanen waren ook astrologen), alleen Hirams liefde mocht Bilqis aannemen. Salomo werd overmand door jaloersheid op hun liefde. De vraag blijft : werd een verdere stap in de mensheidsontwikkeling verhinderd door de egoïstische daad van Salomo - met gevolgen tot op vandaag ? Volgens Uwe Lemke (priester Christengemeenschap) in zijn boekje 'Das Kreuz als Lebensmotiv' stonden deze mensen in hun onmacht verenigd onder het kruis op Golgotha : Hiram als Lazarus-Johannes, de koningin van Sheba als de salomonische Maria, als Maria-Sophia, en Salomo als Maria Magdalena - daar werden ze door Christus zelf in het mysterie van de liefde ingewijd. Dit sterke beeld lost de vraag niet op, maar schept wel vertrouwen, ook al krijg ik zopas in de rechterhoek onderaan mijn pc het bericht te lezen dat IS een Britse gijzelaar heeft onthoofd. De 16de eeuwse Perzische tekening, waarover ik gisteren begon te schrijven komt weer op : Bilqis krijgt een brief van de hop, het is een dreigbrief tot een inval als ze zich niet overgeeft. Laat ik nu maar de moed vatten voor het slapengaan nog even in mijn eigen hart te zien of ik een geschenk kan sturen. Waar een blog toe leiden kan !

Van Mieke Mosmuller @ 16-09-2014 17:15:13

Het lijkt me dat de tijd van Salomo nog niet de mogelijkheid gaf tot een vrij besluit - en in die zin zou het hele gebeure een noodzaak zijn geweest, iets wat nu eenmaal zo moest gaan. Maar een echt antwoord op je vraag is dat niet. De ervaring leert dat je op zulke diepgaande vragen alleen een echt antwoord krijgt als je erin slaagt om zo zonder eigen inbreng te vragen, dat de gebeurtenis zelf het antwoord geeft - doordat je er opeens het antwoord in ziet.
Morgen verschijnt een tekst over Zarathustra, die komt je zeker heel nabij... Liefs